بررسی تاثیر شوک های پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت بر اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی تعادل عمومی پویای تصادفی

 

بررسی تاثیر شوک­های پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت بر اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی تعادل عمومی پویای تصادفی

                                                                  

دکتر علی محمدی پور و همکاران

 

مقاله حاضر بعنوان اولین مقاله مستخرج از تز دکتری ایشان، در فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی (با ضریب تاثیر 1/261 و درجه Q1) در مورخه 1398/09/16 مورد پذیرش نهایی قرار گرفت و نهایتاً بعد از صفحه آرایی در شماره 39، سال دهم، تابستان 1399 در صفحات 31 الی 50 همین فصلنامه به چاپ رسید.

 

چکیده:

با تاکید بر طراحی مسیرهای چهارگانه تاثیرگذاری نفت و انرژی بر اقتصاد ایران، یک الگوی جامع نئوکینزی تعادل عمومی پویای تصادفی شبیه­سازی گردیده است. در مطالعه حاضر شوک­های وارده بر دو مسیر مهم پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت آنالیز می­شود. تکانه پولی علاوه بر تورم، بصورت آنی بر نرخ ارز اسمی و حقیقی، سرمایه­گذاری بنگاه­ها، اشتغال، تولید، واردات کالاهای مصرفی و سرمایه­ای، تاثیرات مثبت داشته و تکانه درآمدهای ارزی نفتی نیز با افزایش مخارج عمرانی و جاری دولت، سطح عمومی قیمت­ها، واردات کالاهای سرمایه­ای و مصرفی و مصرف خانوار در دوره اول، طرف تقاضای اقتصاد را بصورت مقطعی منبسط نموده و تولید غیرنفتی را به میزان 8/0% افزایش می­دهد. در مقابل با کاهش سرمایه­گذاری بخش خصوصی و اشتغال، تولید غیرنفتی طی 2 دوره بشدت کاهش یافته و حتی از وضعیت با ثبات بلندمدت نیز تنزل می­یابد که به مفهوم تحقق پدیده نفرین منابع در اقتصاد ایران می­باشد. از طرفی نیز در نتیجه وقوع شوک درآمدهای نفتی، همزمان با افزایش هزینه­های عمرانی دولت و کاهش سرمایه­گذاری بنگاه­ها، وقوع اثر برون­رانی در اقتصاد ایران تقویت می­گردد.

 

طبقه‌بندی JEL: E58، E37، Q33.

 

کلیدواژه‌ها: پایه پولی، درآمدهای نفتی دولت، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، نفرین منابع و اثر برون­رانی.